Bệnh đỏ thân ở tôm là một trong những bệnh thường gặp ở mô hình nuôi tôm thâm canh. Bệnh đỏ thân xuất hiện cả trên cơ chế nuôi mật độ thưa đến dày và độ mặn nước từ thấp đến cao. Ngoài kỹ thuật nuôi, bà con cần tìm hiểu kỹ dịch bệnh đỏ thân trên tôm để có phương án phòng tránh kịp thời và kiểm soát tối đa những rủi ro về kinh tế đối với người nuôi.
Virus WSSV tác nhân chính gây bệnh đỏ thân trên tôm. Ngoài ra, nhóm các loại vi khuẩn như: Staphylococcus spl, Vibrio vulnificus và Vibrio alginolyticus,… cũng là một trong những tác nhân khiến dịch bệnh bùng phát nhanh chóng và tăng khả năng lây lan trên diện rộng.
Bên cạnh đó, virus WSSV là chủng có thể lây lan bệnh đỏ thân theo chiều dọc lẫn chiều ngang. Nghĩa là bệnh có thể lây từ tôm bố mẹ sang tôm post (chiều dọc). Hoặc từ một cá thể nhiễm bệnh lây cho cả đàn trong ao (chiều ngang).
Nguồn nước trong ao nuôi bị ô nhiễm cũng là điều kiện thuận lợi để bệnh đỏ thân bộc phát. Các loại vi khuẩn kể trên sẽ sinh sôi và phát triển mạnh mẽ. Chúng chờ thời cơ thích hợp như khi nhiệt độ xuống thấp (dưới 30oC) sẽ liên kết với virus WSSV gây bệnh cho cả đàn tôm.
Bệnh đỏ thân ở tôm xuất hiện từ giai đoạn ấu trùng đến giai đoạn tôm thương phẩm. Tuy nhiên, giai đoạn bệnh phát triển mạnh nhất là khi tôm đạt trọng lượng khoảng 4-15g. Và trước chu kỳ lột xác của tôm. Khi tôm mắc bệnh sẽ nhanh chóng bị bội nhiễm, xuất hiện hội chứng chết đỏ hàng loạt. Đặc biệt vào vụ đông xuân khi nhiệt độ nước xuống thấp dưới 30oC. Bệnh đỏ thân có thể gây thiệt hại lên đến 100%, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh tế của vụ nuôi.
Đối với thời tiết lạnh, bà con cần đặc biệt chú ý hơn với ao nuôi của mình vì nhiều dịch bệnh có thể theo đó mà bùng phát. Không riêng gì bệnh đỏ thân mà các bệnh khác như bệnh đốm trắng cũng thường xuất hiện.
Dấu hiệu bệnh đỏ thân ban đầu rất khó nhận biết khi quan sát bằng mắt thường. Tôm vẫn ăn mạnh, có một số tôm chết sẽ tấp mé bờ và số còn lại trong đàn vẫn ăn và hoạt động bình thường. Tình trạng trên sẽ kéo dài trong khoảng 2-3 ngày, đến ngày thứ 4 thì đàn tôm bắt đầu bỏ ăn và chết hàng loạt. Tuy nhiên, nếu bà con phân vân không biết tôm chết do bị gan, thiếu oxy hay bệnh đỏ thân thì dưới đây là các cách phân biệt:
Tôm khi chết sẽ không nổi lên bề mặt ao mà sẽ chìm xuống đáy, hình thái gan cũng có thể dễ dàng quan sát bằng mắt để phát hiện bất thường.
Cả đàn tôm sẽ nổi lên mặt nước chứ không riêng lẻ một vài cá thể.
Tôm thả bè trên mặt nước, bỏ ăn. Khi thăm ao vào buổi sáng sẽ thấy tôm bơi mất định hướng, tấp mé, quan sát tôm bên ngoài thấy tôm bị nhạt màu, chuyển dần từ hồng nhạt sang đỏ.
Ngoài ra, một dấu hiệu để nhận biết nhanh bệnh đỏ thân đó chính là quan sát số lượng chim cò bay về phía ao nuôi. Đặc tính của những loài này tương đối nhạy do bản năng, khi quan sát từ trên cao chúng dễ dàng phát hiện từng đàn tôm nổi lên bề mặt ao nuôi. Và đổi màu thì sẽ lao xuống kiếm ăn. Vì vậy, bà con nếu thấy chim cò bay về ao mình nhiều thì hãy đặc biệt chú ý!
Dấu hiệu chuyên môn:
Quan sát bên ngoài:
– Tôm yếu, tiêu thụ thức ăn kém, ruột rỗng không có thức ăn.
– Bơi lờ đờ tấp mé, cơ thể tôm chuyển sang màu hồng hoặc đỏ bầm (một số trường hợp đỏ từ đốt đuôi trở lên).
– Xuất hiện đốm trắng có kích thước từ 0.5 – 2mm trên vỏ tôm. Đặc biệt ở phần giáp đầu ngực, đồng thời thân tôm chuyển sang màu đỏ.
Quan sát khi giải phẫu:
– Khối gan – tuỵ một số con có màu trắng xám. Khi tôm nhiễm bệnh có thể chết rải rác hoặc chết theo từng đàn. Thậm chí có thể chết 100% do nhiễm trùng quá nặng.
Hiện tại, bệnh đỏ thân nếu chỉ có các phương pháp phòng bệnh, chưa có phương pháp đặc trị bệnh tiêu chuẩn. Theo các kết quả nghiên cứu cho thấy, nếu tôm bị nhiễm bệnh đỏ thân do môi trường hoặc nhiễm khuẩn thì vẫn có phương án xử lý. Còn những tôm nhiễm bệnh do virus thì vẫn chưa có biện pháp hữu hiệu để điều trị. Do vậy, việc phòng bệnh đỏ thân ngay từ đầu vụ nuôi là công việc cần thiết và rất quan trọng.
Đối với người nuôi, trước khi quyết định nhập con giống từ trại phải yêu cầu cung cấp giống test PCR mẫu tôm trước. Bên cạnh việc test bệnh đỏ thân, thì cũng phải xét nghiệm thêm các nhóm bệnh khác thường gặp trên tôm như: bệnh đốm trắng, EHP,… cũng như kiểm tra ngoại quan, gây sốc tôm để xác định mức độ phản ứng của tôm.
– Nếu quyết định thả giống nuôi vào vụ đông xuân. Thì bà con cần chủ động sử dụng phương pháp điều chỉnh nhiệt độ trong môi trường ao nuôi. Hoặc ứng dụng phương pháp nuôi tôm trong nhà bạt.
– Bà con nên tiến hành vét kỹ nền đáy ao ở thời điểm đầu vụ. Khi đất còn hơi ẩm thì rải vôi nóng dày, đều và phơi ao trong 07 ngày. Sau đó, xử lý nước và bơm nước vào ao sao cho đảm bảo nguồn nước đã được làm sạch. Các loại nhuyễn thể 2 mảnh, giáp xác ngoại lai có thể mang mầm bệnh vào.
– Áp dụng các biện pháp cải tạo ao nghiêm ngặt, xử lý kỹ nguồn nước ở ao nuôi. Và ao lắng bằng Chlorine nhằm tiêu diệt phần lớn các virus gây bệnh trên tôm.
– Ổn định môi trường ao nuôi bằng cách đánh vi sinh định kỳ. Nhằm ức chế các loại vi khuẩn Vibrio phát triển và bùng phát. Tránh tình trạng tích tụ quá nhiều thức ăn thừa, phân tôm, vật lơ lửng trong nước làm vi khuẩn sinh sôi mạnh mẽ.
– Làm lưới chắn cẩn thận để kiểm soát địch hại mang mầm bệnh từ bên ngoài vào môi trường ao nuôi.
Tăng cường sức đề kháng tự nhiên cho tôm, bổ sung khoáng chất, vitamin C. Và men tiêu hóa phù hợp với mỗi giai đoạn phát triển của tôm. Từ đó sẽ giúp nâng cao khả năng miễn dịch của tôm. Giảm sự phát triển của các sinh vật gây bệnh trong nước, tránh hiện tượng bội nhiễm trên tôm nuôi.
CÔNG DỤNG
– Tiêu diệt hiệu quả các loại vi khuẩn, virus, nấm, nguyên sinh động vật thường xuất hiện trong ao nuôi gây bệnh trên tôm như: bệnh phát sáng, đỏ mang, hoại tử phụ bộ, hoại tử gan, đốm trắng, đốm đen,…
– Sát trùng ao nuôi, bể ương, vệ sinh dụng cụ
HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG:
– Dùng sát trùng bể ương, dụng cụ: 1 ppm.
– Dùng sát trùng nước: 0.5 lít / 3000m3 nước.
– Hòa tan dung dịch thuốc với 20 lít nước rồi tạt đều khắp ao, mở quạt nước liên tục.
NGUYÊN NHÂN GÂY BÊNH TPD:
Do sự xuất hiện cùng lúc của 2 nhóm khuẩn Parahemolyticus và Harveyi sẽ làm cho tôm chết rất nhanh giai đoạn dưới 15 ngày tuổi
PHÒNG TRỊ:
– Cho tôm nhịn ăn 3-5 ngày, hoặc mỗi ngày cho ăn 2 cử sáng và chiều
– Trộn men vinh sinh đặc hiệu tên (BLUE CLEAR++ HOĂC VIBIO24H++) để ức chế hai nhóm vi khuẩn trên
– Ủ và nhân sinh khổi vi sinh (BLUE CLEAR++ HOẶC VIBRIO 24H++) tạt xuống ao liều 2L/1000m³ thời gian 3 ngày đầu
+) Sau đó giảm liều tạt vi sinh còn 1L/1000m³ liên tục trong suốt vụ nuôi.
Tóm lại, để phòng tránh bệnh đỏ thân trên tôm hiệu quả, bà con cần hết sức lưu ý trong việc xử lý ao từ khâu chuẩn bị ao. Kiểm soát chất lượng nguồn nước và bảo vệ môi trường xung quanh ao nuôi. Ngoài ra, cách phòng bệnh hữu hiệu nhất là lựa chọn được nơi cung cấp con giống khoẻ mạnh. Không mang mầm bệnh và có chứng nhận tôm giống đạt chuẩn. Mong rằng bài viết của Bio Blue Việt Nam có những thông tin hữu ích gửi đến bà con nuôi tôm.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua hotline: 0833 333 355 để được tư vấn chi tiết nhanh nhất.
Văn phòng công ty: 13 đường DD5, phường Tân Hưng Thuận, quận 12, TP.HCM
Nhà máy SX: KCN Xuyên Á, xã Mỹ Hạnh Bắc, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An
Khu SX giống:
CN1: Ấp Đông Thành, xã Đông Hải, huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh
CN2: Thôn Khánh Tường, xã Tri Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận
Hotline: 0833 333 355